Copywriting
Artificiële intelligentie … Het is de laatste jaren een hot topic geworden, gloedheet zelfs. Iedereen heeft het over artificiële intelligentie (AI). In de media, op school of op het werk, het is niet te missen. Maar hebben we het wel altijd over hetzelfde als we het hebben over AI? En vooral, zal AI binnenkort onze jobs overnemen, of verwachten we dan te veel? Naar aanleiding van een reportage in Terzake¹ stelde het Untranslate-team zich die vragen. In dit artikel gaan we op zoek naar het antwoord en geven we onze visie op AI in de taalindustrie.
AI, een recente discipline … of toch niet?
AI is aan een forse opmars bezig. De laatste jaren valt het niet meer weg te denken uit het dagelijkse leven van studenten, professionals en onderzoekers. Toch is het geen nieuwe discipline. De term ‘artificiële intelligentie’ werd voor het eerst geïntroduceerd door John McCarthy tijdens een conferentie in 1956 waaraan onderzoekers uit verschillende domeinen deelnamen. Die conferentie en eerdere succesvolle experimenten met verschillende vormen van artificiële intelligentie, zoals het Georgetown-IBM experiment, gaven aanleiding tot interesse en investeringen in het onderzoek naar AI.
Al vanaf het prille begin lagen de verwachtingen voor het kennen en kunnen van artificiële intelligentie hoog. Zo werd er bijvoorbeeld beweerd dat perfecte machinevertalingen binnen drie tot vijf jaar volkomen mogelijk waren. Tien jaar later beek dat niet het geval te zijn. Door die torenhoge verwachtingen die maar niet ingelost werden – niet alleen voor machinevertaling, maar voor artificiële intelligentie in het algemeen – namen de interesse en investeringen in het onderzoek naar AI sterk af. Een heuse ‘AI-winter’ brak aan die duurde van de jaren zeventig tot het einde van de jaren tachtig.
Wat is AI?
In de inleiding van dit artikel stelden we ons de vraag of we het wel altijd over hetzelfde hebben als we het hebben over ‘AI’. In de daaropvolgende alinea’s maakten we ons zelf schuldig aan het gebruik van de term als algemene noemer om allerlei technologieën te benoemen. Tijd om dat even recht te zetten.
In het algemeen wordt er met de term ‘artificiële intelligentie’ verwezen naar alle technologieën die het menselijke denken en leren proberen na te bootsen². Waar traditionele computerprogramma’s een vast script volgen om een specifieke taak uit te voeren, maken AI-systemen gebruik van machine learning, leren zo uit data die relevante voorbeelden bevat en herkennen hierin patronen. Traditionele computerprogramma’s volgen met andere woorden blindelings en nauwgezet een stappenplan, steeds opnieuw. AI daarentegen verwerkt data en leert ondertussen bij om steeds beter te worden.
AI in de vertaalindustrie
AI is dus even complex als het menselijke denken dat het probeert na te bootsen en kent intussen al heel wat verschillende toepassingen. Daarom kan het gebruik van de term als algemene noemer misleidend zijn en teleurstelling veroorzaken. Het is dus belangrijk om te weten welke vorm van AI het best gebruikt wordt voor bepaalde taken. Hieronder enkele voorbeelden van specifieke vormen en AI-toepassingen die dagelijks gebruikt worden in de vertaalindustrie:
- Neurale machinevertaling: Neurale vertaalmachines worden via machine learning getraind op datasets om teksten te vertalen. De machine doet een beroep op neurale netwerken om een voorspelling van de correcte vertaling te maken. Daarvoor kijkt de machine naar de patronen in de data, die sterker of zwakker kunnen zijn en de meest probabilistische woordvolgorde te bepalen.
- Generatieve AI: In tegenstelling tot neurale machinevertaling, maakt generatieve AI geen voorspellingen op basis van patronen, maar creëert het nieuwe content (teksten, afbeeldingen, enz.) die gebaseerd is op de trainingsdata. Onze copywriters en prompt engineers gebruiken generatieve AI-tools als intelligente assistent om te brainstormen of snel inspiratie op te doen.
- Spraakherkenningssoftware: Natural language processing (NLP) en neurale netwerken maken het mogelijk om spraak naar tekst om te zetten op basis van algoritmes. Onze ondertitelaars gebruiken spraakherkenningssoftware bijvoorbeeld om snel een ruwe transcriptie te krijgen van gesproken tekst.
AI, vriend of vijand?
Zal AI binnenkort onze jobs overnemen, of verwachten we dan te veel? Het zou naïef zijn om te zeggen dat nieuwe technologieën en ontwikkelingen op het vlak van artificiële intelligentie helemaal geen invloed zullen hebben op de taalindustrie. Uit het European Language Industry Survey-rapport (ELIS) van 2024³ blijkt dat omgaan met AI en machinevertaling wordt gezien als een van de grootste uitdagingen voor language service providers.
Bij Untranslate zijn we ervan overtuigd dat AI-tools in al hun vormen noch vriend, noch vijand zijn, maar hulpmiddelen. De projectmanagers van Untranslate analyseren uw aanvraag daarom altijd grondig om tot een weloverwogen beslissing te komen over welke tools nuttig zijn en welke we het best vermijden. Hieronder geven we een kort overzicht van enkele sterktes en valkuilen van AI-tools.
Waarom AI gebruiken bij taalprojecten?
Halsstarrig weigeren om AI te gebruiken als hulpmiddel kan ertoe leiden dat uw bedrijf achterop geraakt. De eerlijkheid gebiedt ons namelijk om toe te geven dat computers op sommige vlakken gewoon beter presteren dan mensen:
- Snelheid en efficiëntie: Machinevertaling maakt het mogelijk om in heel wat talen heel snel een begrijpbare vertaling te krijgen. Met spraakherkenning kunnen video’s vlot ondertiteld worden. Generatieve AI kan talloze ideeën genereren. Kortom, AI-tools kunnen in een mum van tijd heel wat informatie verwerken.
- Kostenbesparing: Een beperkt budget? Omdat AI zo snel en efficiënt is, kan het sommige tijdrovende taken tegen een lagere prijs uitvoeren.
- Repetitieve taken: AI-tools herkennen patronen in de data waarop ze zijn getraind en voeren op basis daarvan taken uit. Men zou dus kunnen zeggen dat ze de ideale stagiaires zijn die uw saaie, repetitieve taken in enkele seconden uitvoeren.
Waarom AI vermijden bij taalprojecten?
Op andere vlakken presteren computers dan weer minder. “AI begrijpt humor niet”, “AI maakt geen leuke woordspelingen” … Het zijn allemaal populaire argumenten om AI te vermijden bij taalprojecten. Ze zijn zeker geldig, maar wat als humor of woordspelingen niet aan de orde zijn in een tekst? Zijn vertalers en copywriters dan toch overbodig? Nee hoor, er zijn zeker nog andere argumenten om AI te vermijden:
- Confidentialiteit: AI-tools zoals DeepL of Google Translate kunnen gegevens gebruiken om bij te leren en te hergebruiken voor andere vertalingen. Gevoelige informatie laat u dus best niet vertalen door een vertaalmachine.
- Vooroordelen: Onderzoek⁴ heeft aangetoond dat AI-tools vaak bevooroordeeld zijn door de data waarop ze zijn getraind. Door de zogenaamde AI bias⁵ kunnen systemen soms resultaten opleveren die minderheidsgroepen kwetsen of benadelen.
- Foute informatie: Generatieve AI gaat op zoek naar de meest plausibele resultaten volgens de data waarop het getraind is, niet de meest juiste. Door AI bias, fouten in de trainingsdata of foute correlaties, is de output dus niet altijd correct.
AI bij Untranslate
Volgens Untranslate is het gebruik van AI dus geen met-of-zonder-kwestie. We maken steeds een weloverwogen beslissing om al dan niet AI-tools in te zetten om de efficiëntie tijdens een project te bevorderen. Ons team is niet alleen taalkundig sterk onderlegd, maar kent de sterktes en zwaktes van taalkundige AI-tools door en door. Zo kunnen we steeds de meest adequate hulpmiddelen op de meest efficiënte manier inzetten voor uw projecten.
Vragen over hoe het Untranslate-team u kan bijstaan?
Klik op de knop hieronder en neem contact met ons op om de aanpak van uw taalproject te bespreken.
Referenties
- “Mensenwerk wordt ondergewaardeerd”, vertalers voelen sterke concurrentie van AI – Terzake
- What is AI? – Cole Stryker, Eda Kavlakoglu, IBM
- European Language Industry Survey-rapport (ELIS)
- Humans Are Biased. Generative AI Is Even Worse – Leonardo Nicoletti & Dina Bass, Bloomberg Technology + Equality
- What is AI bias? – James Holdsworth, IBM